Ulga dla klasy średniej w Polskim Ładzie od 1 stycznia 2022 r. – informacja OPZZ

Od 1 stycznia 2022 r. zaczną obowiązywać nowe przepisy podatkowe będące częścią Polskiego Ładu.

W Polskim Ładzie dokonano licznych zmian w systemie podatkowym, w tym głównych parametrów podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT):

• została podwyższona kwota wolna z 8 tys. zł do 30 tys. zł. Wyższa kwota wolna będzie miała zastosowanie do wszystkich podatników podatku PIT rozliczających się na zasadach ogólnych według skali podatkowej.
• dokonano zmiany wysokości drugiego progu podatkowego poprzez jego podniesienie z 85 528 zł do 120 tys. zł. Do wysokości tego dochodu stawka podatkowa będzie wynosiła 17 proc., natomiast nadwyżka dochodu ponad 120 tys. zł kwotę będzie opodatkowana stawką 32 proc.

Dodatkowym elementem w podatku PIT jest preferencja podatkowa zwana ulgą dla klasy średniej.

Ulga polega na pomniejszeniu dochodu (będącego podstawą obliczenia podatku) o określoną kwotę wyliczoną z zastosowaniem jednego ze wzorów zawartych w ustawie o PIT. W założeniu ustawodawcy, mechanizm ulgi ma za zadanie chronić przed nadmiernym obciążeniem podatkowym osoby uzyskujące w roku podatkowym przychody mieszczące się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł (odpowiednio miesięcznie – dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek – w wysokości od 5 701 zł do 11 141 zł). „Ulgę dla klasy średniej” będą mogły zastosować osoby zatrudnione na umowę o pracę oraz przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą i rozliczający się na zasadach ogólnych (według skali podatkowej), rozliczając ją zarówno w zeznaniu rocznym jak i miesięcznie. Pracownikom będzie ją potrącać płatnik (pracodawca), jeżeli tylko miesięczny przychód zatrudnionego będzie się mieścić w granicach od 5701 zł do 11 141 zł. Ulga dla klasy średniej nie obowiązuje emerytów oraz pracujących w oparciu o umowę zlecenie oraz umowę o dzieło.

Ważna uwaga! Jeśli roczne przychody pracownika zostaną przekroczone ponad limit ulgi, choćby o niewielką wielkość, będzie on musiał zwrócić całą kwotę ulgi potrąconej przez pracodawcę w trakcie roku przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy – przy rozliczaniu się w rocznym PIT. Wzrośnie bowiem podstawa opodatkowania o wcześniej odliczoną kwotę ulgi dla klasy średniej. Tym samym pracownik, który otrzymał w trakcie roku lub pod jego koniec np. premię, nagrodę lub inne świadczenie, także o charakterze niepieniężnym, utraci prawo do preferencyjnego rozliczenia podatkowego, nawet jeśli w trakcie roku jego miesięczne wynagrodzenie nie przekraczało przedziału uprawniającego do skorzystania z ulgi.

Ponadto, w przypadku stosowania ulgi dla klasy średniej w trakcie roku i przekroczeniu rocznego przychodu 133 692 zł może u niektórych podatników powstać również niedopłata podatku, którą podatnik będzie musiał uzupełnić w zeznaniu rocznym.

Co ważne, jak wspomniano wyżej, pracodawca jako płatnik ma obowiązek naliczać ulgę dla klasy średniej w każdym miesiącu, jeśli wynagrodzenie brutto miesięczne pracownika jest między 5 701 zł brutto, a 11 141 zł brutto, zatem zasadą jest stosowanie ulgi. Wyjątkiem natomiast jest sytuacja niestosowania ulgi dla klasy średniej w ciągu roku, co dzieje się wówczas, gdy pracownik (w oparciu o art. 32 ust 2b ustawy o PIT) złoży pracodawcy wniosek o niepomniejszanie dochodu o kwotę ulgi dla pracowników na podstawie art. 32 ust. 2a ustawy o PIT. Wniosek ten składa się odrębnie dla każdego roku podatkowego. Nie obowiązuje obecnie wiążący wzór wniosku w tej sprawie, choć w treści wniosku powinien znaleźć się zapis:

Niniejszym wnioskuję o niepomniejszanie mojego dochodu o kwotę ulgi dla pracowników na podstawie art. 32 ust. 2a w zw. z art. 32 ust. 2b ustawy z dnia 26 lipca1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 z późn. zm.).

W praktyce podatnik będzie musiał indywidualnie skalkulować, co jest dla niego korzystniejsze, czy stosowanie ulgi dla klasy średniej, a jeśli tak, to czy w rozliczeniu miesięcznym czy rocznym. Dotyczy to tylko tych podatników, którzy spodziewają, że ich roczne przychody przewyższą kwotę 133 692 zł albo posiadają kilka źródeł przychodów, których suma może przewyższyć ww. wysokość.

Jest to zatem indywidualna decyzja podatnika, czy woli otrzymywać wyższe miesięczne wynagrodzenie i oddać w 2023 roku ulgę dla klasy średniej, czy od początku roku jej nie naliczać (otrzymywać tym samym mniejsze wynagrodzenie) i nie mieć sporej kwoty do zwrotu w trakcie rozliczenia podatkowego.

Pytania i odpowiedzi

Co się stanie, jeśli moje roczne przychody w 2022 r. przewyższą kwotę 133 692 zł i nie złożyłem/am wniosku do pracodawcy o niestosowanie ulgi dla klasy średniej w 2022 r.?

W takiej sytuacji podatnik utraci prawo do ulgi i w indywidualnym rocznym rozliczeniu podatkowym za 2022 r. będzie musiał zweryfikować wysokość podatku do zapłaty (może powstać niedopłata).

Czy muszę złożyć wniosek do pracodawcy o niestosowanie ulgi dla klasy średniej w 2022 r., jeśli spodziewam się, że moje roczne przychody przewyższą kwotę 133 692 zł albo posiadam kilka źródeł przychodów, których suma może przewyższyć ww. wysokość?

Nie ma takiego obowiązku. W takim przypadku podatnik będzie musiał w indywidualnym rocznym rozliczeniu podatkowym za 2022 r. zweryfikować wysokość podatku do zapłaty (może powstać niedopłata).

Jaka treść powinna znaleźć się we wniosku?

Nie obowiązuje obecnie wiążący wzór wniosku w tej sprawie. W treści wniosku powinien znaleźć się zapis:

Niniejszym wnioskuję o niepomniejszanie mojego dochodu o kwotę ulgi dla pracowników na podstawie art. 32 ust. 2a w zw. z art. 32 ust. 2b ustawy z dnia 26 lipca1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 z późn. zm.).

Od kiedy pracodawca ma obowiązek zastosować się do Twojego wniosku o niestosowanie ulgi dla klasy średniej w 2022 r.?

Pracodawca (płatnik) ma ustawowy obowiązek zastosować się do wniosku najpóźniej od następnego miesiąca po otrzymaniu wniosku.

Czy raz złożony wniosek będzie obowiązywał już zawsze?

Nie. Wniosek obowiązuje w danym roku podatkowym. Na rok podatkowy 2023 trzeba będzie złożyć (jeśli taka będzie wola podatnika) wniosek ponownie.

Opracowanie: Piotr Ostrowski, Katarzyna Pietrzak